Kan een baby een nukkig, verwend kind worden door een teveel aan liefde?

Ik stel deze vraag vaak tijdens consultaties. Niet om te shockeren hoor, maar om ons gezond verstand te triggeren. Want, zou het echt kunnen dat het geven van liefde en zekerheid een baby manipulatief of moeilijk zou maken? 

Volgens wat we tegenwoordig weten over de behoeften van kleintjes: absoluut niet. 🙂  

Er is geen enkele studie die bewijst dat een baby die zich veilig en geborgen voelt lastiger zou worden of grillig gedrag zou beginnen vertonen. Integendeel: liefde en nabijheid zijn de basis voor baby’s groei en emotionele veiligheid. Laat je beschermingsinstinct dus volop toe en geniet van de emotionele band die je mede daardoor met je kindje krijgt.

Toch zie ik ouders vaak worstelen tussen hun ouderlijke instincten en de adviezen die ze krijgen uit de samenleving, met zware uitspraken als: “Neem hem niet te vaak in je armen, want hij gaat niets anders meer willen,” of “Hij moet leren om in zijn eentje te kalmeren,” of “Laat hem niet te lang bij jullie slapen …”. Opmerkingen zoals deze kunnen twijfel zaaien bij jonge ouders en het vertrouwen in hun eigen kunnen ondermijnen. 

Eigenlijk is het simpel: een baby’tje kan nog niet zelf omgaan met zijn emoties. Als hij huilt is dat een oproep. Het is de enige taal die hij op dat moment in zijn leven kent om een behoefte te uiten. Als je daarop reageert, geef je je kind een veilige basis, een houvast. Daarop kan je baby bouwen om zelfvertrouwen te ontwikkelen. 

Tijdens de zwangerschap richten veel ouders zich vooral op de bevalling. Dat is logisch, want het is natuurlijk een heel belangrijk moment. Maar soms vergeten mama en papa om zich voor te bereiden op wat daarná komt.  

De postpartumperiode? Die begint al vóór de geboorte. Als een baby geboren wordt, verandert hij niet ineens in een zelfstandig wezen dat om boodschappen gaat. Je kind blijft zoeken naar datgene wat hij vanaf het begin kent: warmte, zachte bewegingen, fysieke nabijheid, veiligheid.  

Als vroedvrouw ben ik er niet om een bepaald ‘model van aanpak’ op te leggen. Ik bied richtlijnen aan, help bij het doorbreken van vastgeroeste ideeën en creëer de ruimte die ouders nodig hebben om keuzes te kunnen maken, gebaseerd op de juiste informatie. Ik herinner me een jonge mama die ik recent begeleidde. Tijdens een sessie zei ze, een beetje verlegen: “Mijn schoonmoeder zegt dat als ik mijn baby te vaak opneem, hij niets anders meer zal willen en ik straks nergens meer toe kom.”  

Ik antwoordde simpel: “Maar dat is exact wat we willen, dat je baby eraan went. Want het is precies wat je kindje nú nodig heeft.”  

Want op die leeftijd manipuleert een baby (nog) niet. Hij communiceert. Zijn huilen is een vraag om zorg, om nabijheid, het is een behoefte aan geruststelling. Het is zeker geen poging tot controle.  

We zien hier een verrassend paradox: hoe veiliger een kind zich voelt, hoe zelfstandiger het wordt in de loop van de tijd. Want autonomie wordt niet afgedwongen, maar ontstaat op basis van vertrouwen. 

Tijdens mijn zwangerschapscursussen probeer ik koppels concrete richtlijnen te geven. Maar ik moedig hen vooral aan om mijn richtlijnen te verbinden met hun eigen gevoel en emoties. En luisteren naar je beschermingsinstinct hoort daar zeker bij.  

Ik denk aan een koppel dat ik begeleidde van prenataal tot postnataal. Ze verwachtten hun eerste kindje, en vanaf het begin speelden er vragen zoals:  

“Ze zeggen dat je je baby niet te vaak mag oppakken als hij huilt, omdat hij dan nooit leert om uit zichzelf kalm te worden …”  

“En wat als we per ongeluk ‘iets fout’ doen?”  

In plaats van meteen antwoord te geven, zijn samen dieper ingegaan op die vragen. Een baby huilt bijvoorbeeld omdat hij hulp nodig heeft (eten, warmte, slaap), niet om iemand te ‘manipuleren’. Het gaat over hechting en over de innerlijke veiligheid die je vanaf de allereerste dagen helpt opbouwen. Maar ik vroeg hen ook hoe zij hun eigen jeugd hebben ervaren …  

En na weken begeleiding kozen deze jonge ouders ervoor om hun intuïtie te vertrouwen. Hun instinct te volgen. Ze besloten te doen wat voor henzelf en hun baby het beste voelde: hem dragen, op verzoek borstvoeding geven, dicht bij elkaar slapen. Omdat wat je instinctmatig aanvoelt vaak ook het allerbeste is. Zoals die heel mooie drang om je kind te beschermen, wat er ook moge gebeuren

Ze leerden ook om kalm te reageren op opmerkingen van hun omgeving: “Wij doen het zo, omdat dat voor ons en onze baby het beste is.”  

Later vertelden ze me dat dat inzicht hun hele postpartum-ervaring veranderd had. Ze voelden zich meer in lijn, zekerder. En vooral: zo konden ze genieten van hun baby, zonder de strijd aan te moeten gaan met hem of met zichzelf.  

Een paar richtlijnen bij het begeleiden van ouders:  

• Huilen is communicatie, geen manipulatie. 
• Fysieke nabijheid en het beantwoorden van behoeften stimuleren de productie van oxytocine, het hormoon van verbinding en welzijn. 
• Zelfstandigheid ontwikkelt zich op een natuurlijke manier als een kind zich veilig voelt. 
• Als ouder naar je intuïtie en instincten luisteren is vaak het allerbeste. 

Dus nee, een baby is niet lastig of moeilijk. Het is een kleine mens in wording, en ook de ouders maken een wordingsproces door. Samen leren ze mekaar kennen, begrijpen en vertrouwen. 

Zouden we niet beter gewoon naar onze baby en ons hart luisteren in plaats van al die voorschriften te volgen? 

Beter leven? Dat doe je ook door beter te drinken. SPA^® Reine, bijvoorbeeld, één van de mineraalarmste waters van Europa. Dat maakt het heel geschikt voor de bereiding van babyvoeding. Ons water zal immers de samenstelling van je baby’s melkje niet veranderen. Ontdek hier hoe dat juist zit. 

Is je gezin gegroeid en lopen er ondertussen meerdere kleine versies van jezelf rond? Dan is het praktische en meer ecologische SPA^® Reine Eco Pack ideaal om elk gezinslid te voorzien van de gepaste hoeveelheid water. Meer info vind je hier! 

Gepubliceerd op 13 Juni 2025.